Priene Antik Kenti

2012 yılında yaptığımız minik Ege gezimizde bir çok antik kenti gezdik, Denizli'ye bağlı Afrodisias benim için bu gezimizdeki en güzel antik kentti ama ikinci sıraya oturtacağım yer ise kesinlikle Priene. Açıkçası buranın tur şirketlerinin gezdirdiği bir yer mi emin değilim, ancak bizim gibi pek çok gezgin için Anadolu'nun batı kıyılarındaki antik yerleşmelerinin kesinlikle en çekicisidir.

Priene

Priene, Aydın Söke'de Efes'e 100km uzaklıkta kurulmuş bir İyon kentidir. Şehir kurulduğunda deniz kıyısındaydı. Daha sonra Menderes nehrinin alüvyonları nedeniyle şehir şu an kilometrelerce içeridir. Antik kent Güllübahçe beldesi yakınındadır. Müze girişinden itibaren yaklaşık 500 metre kadar antik bir yoldan yürüyerek çıkılıyor. 

Priene

Konumu ve kalıntıların çok iyi korunmuş olması, kamusal yapıların daha küçük ve daha zarif olması burayı özel bir yer haline getiriyor. Priene'in kelime anlamı "Hisar Yurdu" dur. Bu kentin ilk nerede kurulduğu bilinmiyor, MÖ 350 yıllarında bugünkü yerinde yeniden inşa edilmiş. Miletli ünlü şehir planlayıcı "Hippadamos" un kendi adıyla anılan "Hippadamos Planı" na göre yeniden inşa edilen bu kent, arkeolojide Helenistik dönemin en güzel kentlerinden biri olarak bilinir.

Priene

Büyük İskender zamanında yeniden inşa edilen Priene, sonraki yüzyıllarda Pergamon, Roma ve Bizans egemenliklerine giren kent 13. yüzyılda Türklerin eline geçti. Ama bu sırada kent zaten çoktan terk edilmişti.

Grid Sistem Sokaklar, Priene

"Grid" sistemi ile inşa edilen kentin genellikle 3,5 metre genişlikte olan yan sokakları arazinin eğimli olması nedeniyle merdivenlidir. Akropolis 230 metre yukarıdadır. Akropolisin aşağısındaki yamaçta Demeter Tapınağı bulunuyordu. Roma tipi Gymnasium ile iyi korunmuş durumdaki tiyatro, Aora, Zeus, Olympos tapınağı, Bouleuterion kentin önemli yapılarındandır.

Aora, Priene

Antik Tiyatro, Priene

Bouleuterion, Priene

Kuşkusuz Athena Tapınağı kentin en anıtsal yapısı. Pek çok kentin olduğu gibi Athena, Priene'nin de ana tanrıçasıysı. Yapımına İÖ 4. yüzyılda başlanan tapınağın inşası yüzyıllar aldı. Tapınağın mimarı Halikarnassos Mausoleumu'nun inşasındaki çalışmalarıyla ünlenen Pytheos'tu.

Athena Tapınağı, Priene

Priene ana giriş kapısına kadar araçla ulaşabilirsiniz. Aracınızı burada park ettikten sonra giriş ücretini ödeyip ören yerine kadar merdivenli antik bir yoldan yürüyeceksiniz. Gezmek için en iyi mevsim yaz başı yada yaz sonu olabilir, çok sıcak ve güneşli günlerde gezmeniz zor olabilir.